Praten, luisteren, schrijven; iedereen communiceert de hele dag door. En ook al zeg je niets, dan spreekt je lichaamstaal. Wat is je gezichtsuitdrukking? Hoeveel afstand heb je tot elkaar? Hoe klinkt je stem?
Vaak hechten mensen die praten groot belang aan de inhoud van hun boodschap terwijl ze minder aandacht besteden aan de manier waarop ze communiceren. Toch bepaalt de verpakking uiteindelijk de kwaliteit van de communicatie. Als je kind stampvoetend zegt: “Ik ben niet boos”, geloof je dan zijn woorden of zijn gedrag? Als je collega zegt dat hij akkoord gaat met het voorstel maar daarbij is zijn mond strak gespannen, praat hij kortaf en kijkt hij je niet aan, wat zegt hij dan eigenlijk tegen je?
In presentatie trainingen grijp ik terug op communicatie onderzoek en geef ik aan dat slechts 7% van onze communicatie verbaal plaatsvindt en de rest, 93%, non-verbaal gebeurt. Veel cursisten zie je dan schrikken. Betekent dit dat woorden van ondergeschikt belang zijn? Dus, anders gezegd, dat de inhoud er niet zoveel toe doet omdat we uit de lichaamstaal van de ander toch wel kunnen opmaken wat hij bedoelt? Nee, dat is niet waar. Net als veel andere trainers ruk ik de onderzoeksresultaten opzettelijk uit zijn verband om het belang van uitstraling en stemgebruik te onderstrepen. Lichaamstaal heeft namelijk een grote invloed op de communicatie. Groter dan veel mensen denken. Waar ik naar verwijs, is het onderzoek van Mehrabian. Het komt erop neer dat wanneer het gaat om indrukken of wanneer je je mening geeft, anderen vertrouwen op je lichaamstaal. Als je iets zegt waar je niet achter staat, verraadt je bodylanguage je. Liegen met lichaamstaal is bijna niet mogelijk. In meer inhoudelijke gesprekken is de invloed van lichaamstaal kleiner en tellen de woorden zwaarder. Bijvoorbeeld op de ouderavond van de nieuwe school van mijn zoon krijg ik informatie die ik heel belangrijk vind. Ik ben dan erg inhoudelijk gericht. Daarnaast krijg ik een indruk van de mate waarin de mentor zin heeft in het komende jaar. Haar woorden stemmen overeen met haar uitstraling (lachend gezicht, iedereen aankijken, melodie in haar stem, persoonlijk worden) en het stemt me positief.
Hoe dan ook, dank zij dergelijke studies zijn we er wel achter gekomen dat we het gebruik van onze woorden vooral niet moeten overschatten en dat de lichaamstaal een cruciale rol speelt.